Prześcieradła - materiały, rodzaje i właściwości prześcieradeł

Prześcieradła są jednym z istotnych elementów bielizny pościelowej. Przywiązujemy do nich nieco mniejszą wagę i rzadko zastanawiamy się nad różnicami w zastosowaniu poszczególnych typów. Najczęściej wybieramy je bazując na własnych przyzwyczajeniach. Przedstawiamy wam kompletny przewodnik w formie pytań i odpowiedzi, w którym opisaliśmy najważniejsze cechy i właściwości prześcieradeł. Wyjaśniamy także różnice pomiędzy nimi w zależności rodzaju oraz użytych do produkcji materiałów.

Czym jest prześcieradło i jaką pełni funkcję?

Prześcieradło to element bielizny pościelowej w formie arkusza - dużego kawałka tkaniny, oddzielający strukturę materaca lub powierzchni spania łózka od leżącego na nim użytkownika. Prześcieradła pełnią ważną funkcję higieniczną, zapobiegającą przenikaniu potu do struktury materaca. Prześcieradła zabezpieczają poszycie materaca i pozwalają na utrzymanie go w czystości przez dłuższy czas. W przypadku łóżek z tapicerowaną powierzchnią używanych również w ciągu dnia, prześcieradła tworzą czystą strefę na czas snu. Prześcieradła na łózka mają różną budowę, wykonywane z wielu tkanin i materiałów, różnią się też kolorystyką i rozmiarem.

Jakie są rodzaje prześcieradeł?

W zależności od budowy najczęściej spotykamy następujące rodzaje prześcieradeł:

• prześcieradła płaskie w postaci obszytej płaskiej płachty materiału
• prześcieradła z gumka pozwalające na elastyczne dopasowanie prześcieradeł do kształtu materaca łóżka
• prześcieradła jednorazowe, higieniczne stosowane głównie w medycynie

W zależności od naszych potrzeb i poczucia komfortu, prześcieradło płaskie może być stosowane zamiennie z prześcieradłem na gumce. Może też być używane łącznie. Podczas najcieplejszych miesięcy w krajach południowej Europy a także w Polsce grubsze prześcieradła płaskie wykorzystywane są również jako okrycie wierzchnie podczas snu.

Oprócz rodzaju budowy, prześcieradła dzielimy też ze względu na materiał z jakiego zostały wykonane, wielkość czyli rozmiar oraz kolorystykę i przeznaczenie.

Co to jest prześcieradło z gumką?

Prześcieradło z gumką nazywane również prześcieradłem na gumce to przypomina nakładkę lub jednostronny pokrowiec na materac. Prześcieradła te charakteryzują się zszytymi czterema rogami oraz wszytą w tunelu cienką gumą na całości lub w części jego obwodu.

Konstrukcja prześcieradeł na gumce pozwala więc zabezpieczać nie tylko wierzch materaca ale również jego boki. Prześcieradła na gumce stosujemy głównie w łózkach z oddzielnym, nie związanym na stałe z łóżkiem materacem.

W zależności od producenta i modelu prześcieradła rozróżniamy:

• prześcieradła z gumką wszytą wyłącznie w jego rogach
• prześcieradła z gumą na dwóch z czterech boków
• prześcieradła z gumką w tunelu wszytą na całym obwodzie

W zależności od wysokości prześcieradła z gumką dzielimy na:

• prześcieradła z gumka niskie - przeznaczone na cienkie, niskie materace, toppery lub nakładki na materace, są stosowane w materacach o wysokości do 12-15 cm
• prześcieradła z gumką standardowe - przeznaczone na materace o typowej, najbardziej popularnej wysokości materaca od 15  do 25 cm
• prześcieradła z gumką na wysoki materac - przeznaczone na grube materace o wysokości powyżej 25 cm

Elastyczna guma pełni bardzo ważne funkcje zabezpieczając prześcieradło przed zsuwaniem lub zwijaniem się podczas snu oraz delikatnie napina prześcieradło na materacu. Z tego powodu niezależnie od materiału z jakiego są wykonane, prześcieradła z gumeczką będą prezentować się lepiej. Nawet jeśli nie będziemy ich prasować ewentualne zagniecenia będą mniej widoczne.

Dobrze dobrane prześcieradła z gumką doskonale dopasowują się do kształtu materaca i są bardzo wygodne gdyż nie ma potrzeby częstego "poprawiania" i prześcielania łóżka.

Co to jest prześcieradło płaskie?

Prześcieradła płaskie przybierają postać arkusza tkaniny obszytego, tłoczonego lub estetycznie wykończonego na brzegach. Prześcieradło płaskie nazywane jest też prześcieradłem tradycyjnym lub klasycznym bądź prześcieradłem bez gumki.

Na łóżku układamy je swobodnie pozwalając mu zwisać nieco z każdej strony. Prześcieradła te stosuje się głównie w przypadku łóżek lub mebli wypoczynkowych o nieregularnym kształcie materaca. Są niezastąpione w przypadku narożników lub wypoczynków z ograniczonym konstrukcyjnie dostępem do wszystkich brzegów. Sprawdzą się zawsze tam gdzie z powodu specyficznej budowy łóżka nie jesteśmy w stanie zastosować prześcieradeł na gumie.

Z reguły prześcieradła płaskie wykonywane są z materiałów o większej gramaturze, dlatego też są chętnie stosowane przez użytkowników preferujących sztywną, maglowana pościel. W trakcie użytkowania prześcieradła bez gumki mogą zsuwać się i przemieszczać na materacu, chyba że zastosujemy specjalne spinki do materaca.

Czy można używać jednocześnie prześcieradeł z gumką oraz płaskich?

Nie ma żadnych przeciwwskazań. Mało tego w krajach anglosaskich typowy schemat ścielenia łóżka kontynentalnego zakłada użycie prześcieradeł obu rodzajów. W takim przypadku bezpośrednio na materac jako pierwsze nakładane jest prześcieradło z gumką, natomiast na nim umieszcza się klasyczne prześcieradło płaskie.

Z jakich materiałów wykonuje się prześcieradła?

Oprócz kwestii związanych z budową ostateczne walory użytkowe prześcieradeł są zależą od materiału z jakiego zostały wykonane. Charakterystyczne cechy tkanin z jakich produkuje się nakrycia wierzchnie na materac predysponują je do stosowania w określonych przypadkach, wśród osób o określonych preferencjach czy też w zależności od wieku użytkownika. Poniżej najważniejsze cechy prześcieradeł wykonanych z różnych tkanin:

Prześcieradła z bawełny gładkiej z gumką lub płaskie

Najczęściej białe lub jednokolorowe przeznaczone dla młodzieży lub dorosłych albo z tkanin zadrukowanych określonym motywem lub deseniem - przeznaczone dla dzieci. Prześcieradła bawełniane ze względu na właściwości bawełny jest doskonałe dla alergików gdyż nie powoduje uczuleń i nie podrażnia. Niewielka gęstość tkaniny sprawia że prześcieradła wykonane z bawełny są bardziej przewiewne i nadają się do stosowania przez cały rok. Prześcieradła ze 100% bawełny będą też lepszym rozwiązaniem dla osób nadmiernie pocących się.

Prześcieradła jersey (dżersej) z gumką

Prześcieradła dżersej wykonywane z przędzy bawełnianej (premium) lub bawełny z domieszką włókien syntetycznych (standard). Specyficzny splot pętelkowy dżerseju nadaje tkaninie elastyczności i pozwala na rozciąganie prześcieradła w niewielkim zakresie. Bawełniane prześcieradła jersej zachowują również wszystkie cechy związane rodzajem użytego surowca. Będą więc przewiewne, hipoalergiczne oraz odpowiednie dla osób z nadpotliwością. Dzięki elastyczności dzianiny prześcieradła z dżerseju to niemal zawsze prześcieradła z gumą pozwalającą na doskonale dopasowanie do kształtu materaca. Prześcieradła z dzianiny dżersej są najczęściej jednobarwne.

Prześcieradła frote z gumką

Wykonywane ze 100% bawełny o wykończeniu pętelkowym lub z bawełny z domieszkami włókien syntetycznych. Z uwagi na rodzaj tkaniny mięsiste prześcieradła z froty są wyjątkowo puszyste i wygodne. Prześcieradła z tkaniny frote występują zwykle jako prześcieradła jednokolorowe w wariancie z gumą. Choć są bardzo popularne nie powinny być stosowane w przypadku osób o wrażliwej skórze, niemowlaków i młodszych dzieci.

Prześcieradła satynowe

Wykonane z tkanin o splocie satynowym ze 100% bawełny lub mieszanek bawełny i syntetyków. Delikatny splot satynowy nadaje prześcieradłom wyjątkowej gładkości. Właśnie takie prześcieradła są preferowane przez osoby o skórze wrażliwej. Częściej występują w wariancie bez gumki. Należą do najbardziej ekskluzywnych rodzajów prześcieradeł.

Prześcieradła flanelowe

W naszej szerokości geograficznej stosowane najrzadziej. Są wyjątkowo ciepłe i miękkie dlatego powinniśmy używać ich jedynie w zimie lub w przypadku osób z deficytami ciepła. Występują zwykle jako prześcieradła płaskie bez gumki.

Prześcieradła z kory

Wykonywane ze 100% bawełny lub bawełny z domieszkami przędzy syntetycznych. Prześcieradła z tkaniny o specyficznej, "gofrowanej" powierzchni nie powinny być stosowane przez osoby z wrażliwą skórą. Płaskie prześcieradła z kory są wygodne w użytkowaniu gdyż nie wymagają prasowania.

Prześcieradła nieprzemakalne z włókien syntetycznych

Specyficzny rodzaj prześcieradeł lub podkładów wykonywany z syntetycznych włókien z nieprzemakalną membrana poliuretanową. Ze względu na swoje właściwości prześcieradła nieprzepuszczalne powinny być używane doraźnie szczególnie w przypadku dzieci. Znajdują zastosowanie głównie w przypadku osób starszych, z problemami natury fizjologicznej, stale leżącymi w łóżku.

Jakie prześcieradła są najlepsze?

To jakie prześcieradło można uznać za najlepsze wynika z naszych przyzwyczajeń i preferencji. Osoby ceniące naturalne surowce będą wybierać prześcieradła bawełniane, osoby ceniące delikatne tkaniny wybiorą prześcieradła z bawełny satynowej lub dżersejowe a tym, którzy cenią wygodę najbardziej będą odpowiadać prześcieradła nie wymagające prasownia z froty. Aby zdefiniować najlepszy typ prześcieradła dla osób o określonych predyspozycjach poniżej kilka naszych wskazówek:

Jakie prześcieradło dla alergika?

Alergicy powinni decydować się wyłącznie na prześcieradła ze 100% hipoalergicznej tkaniny bawełnianej. Jeśli alergia ma charakter kontaktowy a w efekcie ekspozycji na alergeny występuje pokrzywka lub zmiany skórne należy unikać szorstkich prześcieradeł z kory oraz prześcieradeł z froty. W przypadku alergii na roztocza najbardziej właściwe będą prześcieradła z płaskiej bawełny z możliwością prania w 60 stopniach.

Jakie prześcieradło dla noworodka i niemowlaka?

W przypadku noworodków i niemowlaków ze względu na wyjątkowo delikatną skórę należy stosować prześcieradła z bawełny gładkiej lub jersey. Należy unikać prześcieradeł syntetycznych i mieszanych, prześcieradeł frotowych, z kory lub flaneli.

Jakie prześcieradło na lato ?

Latem przy wysokich temperaturach w trakcie snu pocimy się najbardziej. Należy zatem wybierać przewiewne prześcieradła z naturalnej tkaniny a unikać prześcieradeł syntetycznych. Ze względu na grubość i strukturę nie jest zalecane używanie latem prześcieradeł z polaru, flaneli oraz grubych prześcieradeł frote. Wskazane jest używanie lekkich prześcieradeł bawełnianych lub dżersejowych.

Jakie prześcieradło na zimę?

Jeśli należymy do osób uwielbiających ciepło w trakcie snu, szczególnie w okresie jesienno-zimowym możemy używać ciepłych prześcieradeł frote a nawet prześcieradeł flanelowych. Jeśli jednak po zmianie prześcieradła zaczniemy nadmiernie pocić się i przegrzewać oznacza to, że nie jest ono dla nas odpowiednie. W takich sytuacjach należy zmienić je na prześcieradło bawełniane.

Jakie prześcieradło na łóżko dziecięce?

Wybierając prześcieradło na łóżko dziecka powinniśmy decydować się na prześcieradła z naturalnej bawełny. W przypadku młodszych dzieci do dyspozycji mamy prześcieradła dziecięce z nadrukiem motywów bądź postaci z bajek. W przypadku tych starszych oraz nastolatków powinniśmy skłaniać się do bardziej uniwersalnych prześcieradeł jednobarwnych. W osobnym artykule opisaliśmy dokładniej prześcieradła dla dzieci

Jakie prześcieradło na łóżko małżeńskie?

Najlepsze prześcieradła na duże małżeńskie łóżka kontynentalne to prześcieradła z gumką. Niezależnie od wybranego rodzaju materiału powinniśmy decydować na klasyczne białe prześcieradła lub na prześcieradła zbliżone kolorystycznie do najczęściej używanych kompletów pościeli. W przypadku prześcieradeł z gumką na łóżko kontynentalne wybieramy je w takim samym rozmiarze jak rozmiar materaca. Jeśli jednak preferujemy duże prześcieradła płaskie na łóżka małżeńskie powinniśmy wybrać takie o 40 - 60 cm szersze i około 20 cm dłuższe od wymiarów materaca co pozwoli na całkowite jego zakrycie. Osoby preferujące ścielenie łóżka z podwijaniem płaskiego prześcieradła pod materac powinny wybierać te największe o 100-120 cm szersze i dłuższe od wymiarów materaca.

Jakie prześcieradło na wersalkę?

Wybierając prześcieradła na wersalkę należy decydować na płaskie bez gumki. W niektórych przypadkach gdy grubość tapicerowanej części siedziska i oparcia wersalki jest mniejsza niż 30 cm możemy zastosować prześcieradło z gumką. Aby właściwie ocenić rozmiar i ustrzec się od nietrafionych zakupów należy za pomocą miarki krawieckiej przy rozłożonej wersalce zmierzyć długość powierzchni spania od jednego do drugiego boku oraz szerokość wersalki. W przypadku wersalek powinniśmy wybierać prześcieradła z gumką takie jak na wysoki materac. Dodatkowo ze względu na konstrukcję mechanizmu wersalki należy unikać składania jej z rozciągniętym prześcieradłem z gumką.

Jakie prześcieradło na łóżko z materacem?

Najwygodniejszym prześcieradłem na łóżko z oddzielnym materacem będzie prześcieradło z gumką. Jeśli preferujemy płaskie prześcieradła bez gumki i akceptujemy częstsze prześcielanie łóżka można stosować również te płaskie. Dobierając prześcieradło na łóżko z materacem powinniśmy stosować się do trzech najważniejszych zasad.

• rozmiar prześcieradła z gumką musi być dokładnie taki jak rozmiar powierzchni spania materaca
• należy uwzględnić grubość / wysokość materaca tak aby prześcieradło w całości obejmowało jego boki
• rozmiar prześcieradła bez gumki musi być odpowiednio większy od materaca i uwzględniać sposób ścielenia posłania.

Jakie prześcieradło na narożnik?

W przypadku narożników nie mamy swobodnego dostępu do wszystkich brzegów łóżka. Ze względu na specyficzną budowę narożników stosowanie prześcieradeł z gumką jest trudne a wręcz niemożliwe. Najlepiej sprawdzi się więc prześcieradło płaskie bez gumki. Minimalna długość takiego prześcieradła powinna być tożsama z długością powierzchni spania, natomiast szerokość powinna być około 20 cm większa tak by prześcieradło swobodnie zwisało na przedniej części powierzchni spania narożnika.

Jakie prześcieradło na kanapę?

Niezależnie od rodzaju kanapy najlepszym rozwiązaniem będzie używanie klasycznych prześcieradeł płaskich bez gumki. W przypadku kanapy z funkcją spania o niezbyt dużej grubości siedziska i oparcia można stosować również wysokie prześcieradła z gumka.

Jakie są najczęściej stosowane prześcieradła?

Najpopularniejszy rodzaj prześcieradła to te z gumką, Jeśli chodzi o materiał z jakiego jest wykonane to najczęściej wybierane są te z bawełny, dżerseju i froty.